چرا ظرف مرا بشکست لیلی…

چرا ظرف مرا بشکست لیلی…

فعل خدا را حمل بر صحّت کن. بگو شاید با من کاری دارد که اینطور رفتار می کند. چطور مجنون فعل لیلی را حمل بر صحت کرد. لیلی برای مجنون آش نذر کرده بود، چون دید مجنون متحیّر و سرگردان شده، به او می گویند دیوانه، هوش ندارد، حواسش جمع نیست. او هم مجنون را می خواهد اما چیزی که هست مجنون شلوغ می کند، رسوایی به بار می آورد. لیلی آش نذر کرد که حال مجنون جا بیاید. لیلی خودش آش نذر کرد. در این معنا غور کنید. خود لیلی برای مجنون آش بار کرده است تا مجنون حالش جا بیاید. مجنون هم گرسنه بود، شنید که لیلی آش نذری می دهد، آمد که آش بگیرد. یکی از خرابکاری هایش هم همین بود. لیلی صدقه می دهد برای مجنون، این ناشی هم آمده خودش از آن صدقه بخورد. برای کسی که صدقه می دهند، خوب نیست خودش از آن بخورد. گوسفندی که قربانی می کنند و یا پدر و مادر برای فرزندشان عقیقه می کنند، می گویند پدر و مادر خودشان نخورند. چرا؟ چون بچه مال خودشان است. گوشت آن را بدهند مومنین بخورند، ثواب دارد. می گویند اگر صدقه می دهید خودتان از آن استفاده نکنید. وقتی می گویند صدقه بر ما حرام است، معنایش همین است. صدقه به کلی بر ائمه علیهم السلام حرام است. صدقه ی تزکیه و صدقه ی مال به آنها حرام است. اما خمس، طیّب است، پاک است و موجب ازدیاد مال است. گُل مال است، می رسد. به همین خاطر است که گفته اند زکات و تزکیه ی مال و فطریه به سادات نمی رسد. اگر کسی سیّد نیست، به سیّد ندهد، چون به آنها نمی شود زکات داد. "زکات" تزکیه است، مال را پاک می کند. بدن را پاک می کند. فطریه که می دهی، بدن را پاک می کند. عام نمی تواند فطریه اش را به سادات بدهد، برای اینکه آنها باید چیز پاک بخورند و پاک باشند. عام به عام زکات دهد، سیّد هم به سیّد.

مجنون آمد از لیلی آش بگیرد، لیلی ظرفش را شکست یعنی زکات را که تو نباید بخوری، من برای تو تزکیه کردم. مجنون اینها را نمی دانست اما به لیلی حُسن ظن داشت و او را دوست داشت، حمل بر صحّت کرد. وقتی به طعنه به مجنون گفتند تو که برای لیلی طبل می زنی، ببین که آش به تو نداد، ظرفت را هم شکست. آنها درد مجنون را نمی دانستند چیست، لذا اینطور حرف می زدند. مجنون هم حمل بر صحّت کرد و گفت:

اگر با دیگرانش بود میلی        چرا ظرف مرا بشکست لیلی

این، حمل بر صحت است. امیدوارم شما هم به خدا، به ائمّه علیهم السلام و به برادر دینی خود حُسن ظن داشته باشید. اگر یک وقتی چیزی دیدید، بگویید من نمی دانم شاید نیّت خیری داشته است، ضرر نمی کنی... پیامبر خدا صلی الله علیه و اله فرمود:   حَسِّنو ظُنونَکُم بِالله     حسن ظن خود را به خدا زیاد کنید. مراد حُسن ظن باطنی است، اصل کار باطن است. هرچه می توانید گمانتان را به خدا شیرین کنید، قشنگ کنید، زیبا کنید. خداوند به قلب ها نظر دارد، می فرماید: اِنَّ اللهَ لایَنظُرُ اِلی صُوَرِکُم وَ لکِن یَنظُرُ اِلی قُلوبِکُم   خداوند به صُوَر شما کاری ندارد، به قلب شما کار دارد. راه، راه قلوب است. غقل آدمی را زیاد می کند، نفس را می میراند. انسان را بزرگ می کند، عزیز می کند. همه ی اینها راه دل است...   

مرحوم محمداسماعیل دولابی، جلد 2 طوبای محبت