این پنجشنبه هم به لطف خدا دور هم جمع شدیم و ادامه ی صحبت درباره سوره فاطر رو داشتیم. آیه 3:
یا أَیهَا النَّاسُ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیکُمْ هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَیرُ اللَّهِ یرْزُقُکُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَکُونَ(فاطر/3)
ای مردم! به یاد آورید نعمت خدا را بر شما؛ آیا آفرینندهای جز خدا هست که شما را از آسمان و زمین روزی دهد؟! هیچ معبودی جز او نیست؛ با این حال چگونه به سوی باطل منحرف میشوید؟!
اول بیشتر روی "نعمت" تمرکز کردیم و آیات این موضوع رو مرور کردیم و نعمت هایی رو که خدا یادآوری کرده خوندیم:
واعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَینَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا کَذَلِکَ یبَینُ اللَّهُ لَکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ(آل عمران/103)
و همگی به ریسمان خدا، چنگ زنید و پراکنده نشوید! و نعمت خدا را بر خود، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید، و او میان دلهای شما، الفت ایجاد کرد، و به برکت نعمت او، برادر شدید! و شما بر لب حفرهای از آتش بودید، خدا شما را از آن نجات داد؛ این چنین، خداوند آیات خود را برای شما آشکار میسازد؛ شاید پذیرای هدایت شوید.
که برادری و وحدت رو نعمتی از جانب خدا میدونه گویا فقط حول "الله" میشه حقیقتاً با هم یکی باشیم!
الْیوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا ... (المائدة/3)
...امروز، کافران از آیین شما،مأیوس شدند؛ بنابر این، از آنها نترسید! و از من بترسید! امروز، دین شما را کامل کردم؛ و نعمت خود را بر شما تمام نمودم؛ و اسلام را به عنوان آیین شما پذیرفتم...
با خوندن آیه 49 سوره زمر، تاکید بیشتر قرآن روی اینکه هرلحظه ما با نعمتهای خدا محاصره شده ایم و اگر چیزی رو از خودمون یا دیگران بدونیم یا مالکیتی برای خودمون قایل باشیم، سخت در اشتباهیم بلکه اینها همه نعمات خدا و آزمون ما هستند:
هنگامی که انسان را زیانی رسد، ما را میخواند؛ سپس هنگامی که از جانب خود به او نعمتی دهیم، میگوید: «این نعمت را بخاطر کاردانی خودم به من دادهاند»؛ ولی این وسیله آزمایش است، اما بیشترشان نمیدانند.
در نهایت اینکه نعمت های خدا رو فراموش نکنیم که ما لحظه ای بدون فیض او و دور از لطف او نبوده ایم:
وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ(الضحی/11)
و نعمتهای پروردگارت را بازگو کن!
با توجه به ادامه ی آیه، روی کلمه "رزق" فوکوس کردیم و آیاتش رو که خیلی وسیع و بحث برانگیز بودن مرور کردیم.
یکی از این آیه ها، آیه ای بود که گفته ی بهشتی هاست:
وَبَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ کُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا قَالُوا هَذَا الَّذِی رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِیهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِیهَا خَالِدُونَ(البقرة/25)
به کسانی که ایمان آورده، و کارهای شایسته انجام دادهاند، بشارت ده که باغهایی از بهشت برای آنهاست که نهرها از زیر درختانش جاریست. هر زمان که میوهای از آن، به آنان داده شود، میگویند: «این همان است که قبلا به ما روزی داده شده بود.» و میوههایی که برای آنها آورده میشود، همه یکسانند. و برای آنان همسرانی پاک و پاکیزه است، و جاودانه در آن خواهند بود.
یا آیاتی که در مورد اندازه داشتن رزق هرکسی هست مثل:
اللَّهُ یبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یشَاءُ وَیقْدِرُ وَفَرِحُوا بِالْحَیاةِ الدُّنْیا وَمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا فِی الْآخِرَةِ إِلَّا مَتَاعٌ(الرعد/26)
خدا روزی را برای هر کس بخواهد (و شایسته بداند) وسیع، برای هر کس بخواهد (و مصلحت بداند،) تنگ قرارمیدهد؛ ولی آنها [= کافران] به زندگی دنیا، شاد (و خوشحال) شدند؛ در حالی که زندگی دنیا در برابر آخرت، متاع ناچیزی است!
یا اینکه خدا تذکر میده به رزق دنیایی دیگران چشم ندوزیم که در مقابل رزق الهی، کالایی اندک است:
وَلَا تَمُدَّنَّ عَینَیکَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ وَرِزْقُ رَبِّکَ خَیرٌ وَأَبْقَى(طه/131)
و هرگز چشمان خود را به نعمتهای مادی، که به گروههایی از آنان دادهایم، میفکن! اینها شکوفههای زندگی دنیاست؛ تا آنان را در آن بیازماییم؛ و روزی پروردگارت بهتر و پایدارتر است!
و انحصاری بودن رزق در دست خدا:
إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْکًا إِنَّ الَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا یمْلِکُونَ لَکُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْکُرُوا لَهُ إِلَیهِ تُرْجَعُونَ(العنکبوت/17)
شما غیر از خدا فقط بتهایی را میپرستید و دروغی به هم میبافید؛ آنهایی را که غیر از خدا پرستش میکنید، مالک هیچ رزقی برای شما نیستند؛ روزی را تنها نزد خدا بطلبید و او را پرستش کنید و شکر او را بجا آورید که بسوی او بازگشت داده میشوید!
و نیز آیه 71 سوره نحل که تذکر داده باید از روزی تون به زیر دست ها بدید تا با شما هم سطح باشن!!:
وَاللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَکُمْ عَلَى بَعْضٍ فِی الرِّزْقِ فَمَا الَّذِینَ فُضِّلُوا بِرَادِّی رِزْقِهِمْ عَلَى مَا مَلَکَتْ أَیمَانُهُمْ فَهُمْ فِیهِ سَوَاءٌ أَفَبِنِعْمَةِ اللَّهِ یجْحَدُونَ(النحل/71)
خداوند بعضی از شما را بر بعضی دیگر از نظر روزی برتری داد! اما آنها که برتری داده شدهاند، حاضر نیستند از روزی خود به بردگانشان بدهند و همگی در آن مساوی گردند؛ آیا آنان نعمت خدا را انکار مینمایند؟!
سلام.
یک نکته خیلی ظریف در آیه 71 سوره نحل ذهنم رو مشغول کرد و رفتم آیات قبل و بعد رو دیدم و ...........دیدم حدسم درست بوده ولی فک کنم اشتباه متوجه شدید! اصلا منظورش این نیست که با زیردستان مساوی بشید
خدا هر جا از لفظ ایمان به فتح الف اشاره کرده منظورش همون هوو در اصطلاح عامیانه ماست و الباقی ماجرا رو میذارم به عهده خودتون!
موفق و پایدار باشید
سلام. ممنون از دقت شما. ولی منظورتون رو کامل متوجه نشدم، اگر معنای کلمه به کلمه بکنیم، میشه:
ما مَلکتْ أیمانُهم : هرچه را که مالک آن هستند (ایمان جمع یمین رو به معنی دست می گیرند و آنچه در دست افراد هست، ملک او محسوب میشه)
حالا این میتونه شامل کنیز و غلام و ... در یک فرهنگ هم باشه و معنای آیه مساوی شدن (فهم فیه سوا) با کنیز و غلام در آنچه خدا فضل نموده... ولی کلی تر هم میتونیم ببینیم. بازم منتظر راهنمایی هاتون هستم.
استنباط من از آیات اینه که کلمه نعمت در عربی معادل فر ایزدی در زبان پارسی است و حاکی از یک لیاقت و یک رتبه می باشد
حال خدا برخی را نعمت بیشتری داده و جایگاه بالاتری داده و حاضر نیست که روزی اش را به زیر دست بدهد پس چطور خداوند عبادت را مخصوص به خود نداند؟! و حاضر بشه با کسی در حالت تساوی قرار بگیرد (شرک) همانطور که ما روزیمان را با زیر دست مساوی نمی کنیم.
سلام.
دارم یه پست جدید مینویسم راجع به قضا و قدر الهی میتونم رو کمک شما و بقیه حساب کنم؟